‘Kendinizi nasıl motive ediyorsunuz’ veya ‘sizi ne motive eder’ soruları ile sıkça karşılaşıyorum. Bu yazıda bu konuya dair anlayışımı paylaşmak istiyorum. Kendimizle olduğu kadar diğer insanlarla da bağlantılı bir konu olan ‘motivasyon’, ilgi alanlarımızla, bir işi yaparken duyduğumuz heyecanla ve ayrıca kişisel tatmin sağlayıp sağlamadığımızla da doğrudan ilintili.
Küçük çocukları olan aileler bir çocuğu bir görev için motive edebilme sürecinin nasıl olduğunu – ki genellikle kolay bir iş değildir – iyi bilirler. Çocuklar kendilerini eğlendirdiği ve onların ilgisini çektiği oranda, ya da bir şekilde kendilerini duygusal olarak güvende hissettiren aktivite veya oyuncaklara ilgi duyarlar. Aynı şeyin biz yetişkinler için de geçerli olduğu söylenebilir.
Bu bağlamda hayatımız boyunca farklı boyutlarda ortaya çıkan ve motivasyonda etkili 3 temel unsur şöyle sıralanabilir:
- İlgi çekicilik
- Eğlence
- Duygusal güven (sağlaması / hissettirmesi)
İlgi çekicilik:
Bir görevin ya da konunun bize fayda sağlayacağını veya ondan birşey öğrenmenin mümkün olduğunu düşündüğümüz sürece o konuya dair motivasyonumuzu koruyabiliriz Ayrıca o konu hakkında ustalaştıkça motivasyonunumuz ve tatmin olma düzeyimiz de genelde artar, çünkü elde edebileceğimiz faydaların da aynı doğrultuda artma ihtimali vardır. Burada dikkat edilmesi gereken şey madalyonun öteki yüzüdür: Eninde sonunda ortaya çıkıp mutsuzluğa neden olabilecek sürekli tekrarlar veya monotonluk.
Eğlenceli olması:
En hızlı biçimde motive olabilmenin yolu muhtemelen eğlenceli birşeyler yapmaktan geçer:, örneğin zihnimizi boşaltmaya yarayan molalar gibi. Bu tür fırsatlar ayrıca sosyal hayatta ve iş hayatında taraflar arasında bağ kurulmasını sağlayan ortamlar da yaratabilir. Ama şunu akılda tutmakta fayda var: Her ne kadar eğlence motivasyon için en kısa yol olsa da, uzun vadeli bağlılıklar ya da ilginçlik yaratmayacağı da unutulmamalı.
Duygusal güven sağlaması:
Hem iş hayatında hem de sosyal hayatımızda motivasyon sağlamanın en önemli unsurunun ‘duygusal güvene erişme’ derecesi olduğuna inanıyorum. Bazen bizi eğlendirmeseler ya da pek fazla ilgimizi çekmeseler dahi bazı nesneleri saklar, bazı ilişkilerimizi sürdürmeyi tercih ederiz çünkü bu kişiler veya nesnelerle (ya da durumlarla) duygusal bir bağımız vardır. Bu herkes için ayrı bir seviyede ortaya çıkabilir fakat herhalukarda insanoğlunun fiziksel ve materyal ihtiyaçlarını, bazılarının ‘kendi içsel özümüz’ olarak adlandırdığı iç dünyamızla bağlantılandırır.
Sonuçta bana göre motivasyon bu üç unsurun dengeli bir kombinasyonuyla ortaya çıkar, elbette bu başkalarına göre değişebilir. Önemli olan, bunlar arasında hem sosyal hayatımızda hem de iş hayatında gerekli dengeyi bulabilmek ve birinin diğerinin gölgesinde kalmamasına dikkat etmektir.
Yorum yapılmamış